maandag 7 juni 2010

De kleurenblindheid van Zuid-Afrika: twee werelden, één WK?


"Wave your flag", "Waka waka, this time for Africa". Via allerlei vormen, radio, tv, kranten, tijdschriften, worden we geconfronteerd met het aankomende WK. Een maandje ben ik terug uit het gastland van de aankomende worldcup. Zuid-Afrika, een bijzonder land, met rare spanningen en enorme tegenstellingen. Bij het luisteren van bovenstaande nummers komt er een raar gevoel bij me naar boven, wie zegt dat het tijd is voor Afrika? Een Zuid-Amerikaanse vrouw met geblondeerd haar?

"It must be a year in which we put South Africa first, and take forward our collective mission to shape this country into one of the most successful constitutional democracies in the world," zei Zuma.

Ik betwijfel het, 93% van de bewoners van Zuid-Afrika zal er helemaal geen profijt van hebben, sterker nog, de verschillen zullen waarschijnlijk alleen maar groter worden. Hoe eenvoudig het omtoveren tot een succesvolle democratie zal gaan blijkt uit een oneindig uitzicht van krotten, huisjes gemaakt van glofplaten en wrakhout, zonder stroom of drinkwater. Welkom thuis bij het grootste gedeelte van de Zuid-Afrikanen.

Ik weet nog goed het moment dat ik de Zuid-Afrikaanse vlag aan het schilderen was op de gezichten van de kinderen in de townships. Ik markeerde hun gezicht met het nationale symbool van Zuid-Afrika, ik had de macht om een vlag op hun gezicht te tekenen, dat is wat ze gewend zijn. Toen ik vroeg of ze ook een vlag bij mij wou schilderen begonnen ze raar te lachen. Allereerst dachten ze dat ze het niet konden, maar later leek er ook andere twijfel aan ten grondslag liggen. Ik was wit, en kon onmogelijk trots zijn op de Zuid-Afrikaanse nationaliteit. Uiteindelijk werd op mijn gezicht ook de Zuid-Afrikaanse vlag geschilderd en men keek mij met gemengde blikken aan.









Nu ik hier weer terug ben in Nederland heb ik de eer om een paper te schrijven over de aankomende worldcup, naar aanleiding van de film 'Invictus' in het kader van de cursus 'Etniciteit en Nationalisme'. Na decennia van apartheid, haat en wantrouwen tussen wit en zwart, probeert de net gekozen president Mandela de groepen te verzoenen en verenigen om een nieuw Zuid-Afrika te bouwen. De regenboognatie... Mandela gebruikt hiervoor het wereldkampioenschap rugby (1994), waarvan ZA gastland is. Hoe zal dit zijn voor 2010, zal het WK ook voor eenheid zorgen? Voor wie is het WK eigenlijk, waar ligt de macht en in hoeverre werkt het systeem van apartheid nog steeds door? Wat zijn de verhalen van individuen en is het een tijd van verandering? Één land, veel culturen, nationaliteiten, diversiteit: ruimte voor eenheid?

De komende dagen zit ik in de UB en heb het nog nooit zo leuk maar ook lastig gevonden om een paper te schrijven...

Geen opmerkingen:

Een reactie posten